دستور «رییسی» برای نجات فرزندان «سقط»

«آمار سقط جنین متفاوت، بالا و نگران کننده است؛ جلوی سقط غیرمجاز جنین گرفته شود»؛ بخشی از اظهارات و تاکید رییس جمهور در رویداد اهداء جایزه ملی جوانی جمعیت است؛ موضوعی که همواره دربرگیرنده چالش هایی در حوزه های اخلاقی، حقوقی، دینی، بهداشت باروری و … بوده و امروزه نیز تحت تاثیر تحولات اجتماعی و اقتصادی یکی از مباحث مهم حوزه پزشکی محسوب می شود…

به گزارش اکسیبو، روز گذشته رییس جمهور در مراسمی ضمن تاکید بر اجرای قانون جوانی جمعیت و شناسایی و تفکیک سهم هر یک از مشوق ها در فرزندآوری، به موضوع «سقط غیرقانونی جنین » اشاره و تاکید کرد که همه دست اندرکاران همت کنند تا جلوی آن گرفته شود و دختران و پسران جوان هم  بدانند که سقط جنین غیرمجاز از نظر شرعی، قتل نفس است.

رییس جمهور در ادامه تاکیدات خود در موضوع جلوگیری از موارد خلاف شرع و قانون «سقط جنین»، از دولت و قوه قضاییه خواست که اقدامات شان در حوزه سقط جنین را استمرار دهند تا جلوی سوداگری و پول درآوردن افراد سقط کننده جنین گرفته شود.

قانون جوانی جمعیت و ماراتن دو ساله وزارت بهداشت

در همین راستا باید گفت که اکنون در آستانه سومین سال اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت قرار داریم و طی حدود دو سال گذشته وزارت بهداشت با ایجاد قرارگاه جوانی جمعیت و برگزاری بیش از 22 نشست قرارگاهی با حضور دستگاه های ذینفع، اقداماتی نظیر رایگان بودن آموزش های هنگام ازدواج، ارایه رایگان خدمات زایمان طبیعی، پوشش بیمه ای 90 درصدی درمان ناباروری و برقراری پوشش بیمه ای برای بسیاری از داروها و خدمات تخصصی درمان ناباروری، درمان رایگان کودکان زیر هفت سال و … تلاش کرده با خدماتی ارزان و دسترسی آسان، فرزندآوری خانواده ها را تسهیل و در جهت اجرای قانون و عبور از چاله جمعیتی گام بردارد.

در مجموع به اذعان مدیرکل حوزه وزارتی وزارت بهداشت، تاکنون 9 کمیته جهت پیگیری و اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور تشکیل شده که دستاورد این نشست ها ابلاغ 53 دستورالعمل و آیین نامه بوده؛ مجموعه اقداماتی که به اذعان مسوولان وزارت بهداشت، باعث شده جلوی سقوط آزاد کاهش جمعیت گرفته شود و هرچند میزان موالید در کشور 3.7 درصد کاهش پیدا کرده اما شیب کاهش کمتر شود؛ موضوعی که خود حاکی از تاثیر اجرای قانون جوانی جمعیت و فرهنگسازی دارد و ادامه این روند می تواند سبب رهایی از سالخوردگی جمعیت کشور شود.

طرح نفس و نجات 4000 فرزند سقط

مقابله با «سقط عمدی جنین» از دیگر اقدامات وزارت بهداشت به دنبال اجرای قانون جوانی جمعیت است و در همین راستا مدتی است که طرح نفس (نجات فرزندان سقط) را در استان های مختلف به اجرا گذاشته است؛ طرحی که به اذعان پورحسینی – مدیرکل حوزه وزارتی وزارت بهداشت، با کمک گروه های مردمی و فرهنگ سازی عمومی تاکنون سبب جلوگیری از وقوع 4 هزار سقط شده است.

سقط هایی که در محیط های درمانی نیست

پیش از این دکتر سعید کریمی – معاون درمان وزارت بهداشت درخصوص آمارهای سقط جنین و اقدامات وزارت بهداشت برای کاهش این آمارها نیز به اکسیبو گفته بود: سقط جنین موضوعی نیست که وزارت بهداشت به تنهایی با آن مقابله کند، عمده سقط ها اصلا در محیط های درمانی رخ نمی دهد و دسترسی به آن وجود ندارد؛ اما بعد که عوارض رخ می دهد تازه بیمار را به بیمارستان می آورند. اگر بخواهیم پیشگیری کنیم دستگاه های دیگر موثر هستند.

چگونگی اثبات سقط جنین

وی در این باره به فعالیت مراکز غیرقانونی و حتی زیرزمینی غیرمتخصصان در حوزه سقط جنین اشاره کرده و به اکسیبو گفته بود: برای برخورد با سقط غیرقانونی وقتی بازرسین به مراکز مراجعه کنند، حتی اگر وسیله سقط را پیدا کنند، این به معنای انجام سقط نیست و اثبات آن دشوار است. البته معادل قانون اگر داروی سقط پیدا شود به معنای انجام سقط است که با آن برخورد می شود. در کل بحث های حقوقی جدی برای اثبات وجود دارد و در این زمینه وزارت بهداشت نهاد پلیسی نیست و به خانه های مردم دسترسی ندارد.

معاون درمان وزارت بهداشت همچنین به طرح نفس (نجات فرزندان سقط) اشاره و تصریح کرده بود: در این طرح مردمی، مادرانی که قصد انجام سقط دارند برای مشاوره به مرکز بهداشتی مراجعه می کنند و سعی می شود آنها را منصرف کرد؛ به عنوان مثال در شهر زنجان در مدتی محدود 400 مادر را از انجام سقط منصرف کرده بودند. از نظر روانپزشکی بسیاری از مادرانی که سقط می کنند چندماه بعد پشیمان می شوند و بر همین اساس باید موضوعات روانی را کنترل کرد.

کریمی همچنین پیش از این درباره داروهای سقط جنین گفته بود که «توزیع داروی سقط جنین در داروخانه ها ممنوع است و فقط در شرایط خاص به شکل بیمارستانی توزیع می شود.»

سقط عمدی و حکم قتل نفس

فرهنگسازی در نظام بهداشتی و تغییر برخی گزاره ها نیز از دیگر اقدامات وزارت بهداشت در حوزه جوانی جمعیت و همچنین پیشگیری از سقط جنین است؛ به طوری که صابر جباری – سرپرست مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت در این باره می گوید: متاسفانه برای اینکه سقط عمدی جنین را آسان جلوه کنند، از آن به عنوان سقط القایی یاد می شد که این واژه سازی تغییر کرد و ما تاکید کردیم که این سقط عمدی است و حکم قتل نفس دارد و سن جنین هم در این مورد تفاوتی ندارد؛ تلقی این بود که تا زمانی که روح دمیده نشده است، سقط مشکلی ندارد؛ این درحالیست که در تمام مراحلی که جنین تشکیل می شود، سقط حرام است.

در مجموع در شرایطی که آمارهای متفاوت و چندصدهزار تایی از سقط جنین در کشور شنیده می شود اما به اذعان مسوولان وزارت بهداشت، از آنجا بسیاری از موارد سقط در مراکز غیرقانونی انجام می شود، آمارها در این زمینه نیز متفاوت است و نمی توان به آن استناد کرد.

در مجموع امروزه سقط جنین یکی از مباحث مهم حوزه پزشکی است و کشورهای دنیا در شرایط مختلف رفتار متفاوتی در قبال آن داشته اند. آمار و ارقام سقط جنین در کشور ما نیز در حالی هر از گاهی پررنگ و رسانه ای می شود که به اذعان متخصصان، بالای 80 درصد مادران پس از سقط دچار عوارض روحی شده و از کرده خود پشیمان می شوند و از طرفی هم درصدی از مادران دارای تجربه سقط، دچار نازایی می شوند. بنابراین سقط جنین عملی سطحی و ساده نیست؛ بلکه جراحی سنگین پزشکی است و علاوه بر از بین رفتن جنین، اولین ضرر آن به خود مادر می رسد.

و اما درمان ارزان ناباروری

در هر حال طرح نفس و نجات فرزندان سقط تنها یکی از برنامه ها و اقدامات وزارت بهداشت در راستای اجرای قانون جوانی جمعیت است؛ به طوری که در جهت اجرای این قانون از آذرماه سال 1400 برای اولین بار خدمات تخصصی درمان ناباروری به میزان 90 درصد تعرفه دولتی در مراکز دولتی و 90 درصد تعرفه عمومی دولتی در سایر مراکز تحت پوشش سازمان های بیمه گر قرار گرفتند.

در همین زمینه نیز به اذعان دکتر آزادی – معاون دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت ایران پوشش بیمه 63 قلم داروهای مرتبط با درمان ناباروری، پوشش بیمه 28 قلم تجهیزات پزشکی مرتبط با درمان ناباروری، پوشش بیمه 56 کد آزمایش مرتبط با درمان ناباروری، افزایش سن بیمه شدگان مشمول درمان از 45 به 49 سال و پوشش خدمات تخصصی (ART ) مرتبط با درمان ناباروری از آن سال برقرار شد و در سال 1402 نیز با ابلاغ دستورالعمل جدید از سوی دبیرخانه شورایعالی بیمه سلامت تعهدات فوق به شرح افزایش اقلام دارویی از 63 قلم به 66 قلم، افزایش لوازم و تجهیزات پزشکی از 28 قلم به 29 قلم، اضافه شدن 16 کد خدمت آزمایشگاهی تحت عنوان آزمایشات تشخیصی ژنتیکی برای مادران دارای سقط مکرر و اضافه شدن 45 کد خدمت آماده سازی زوجین جهت دریافت خدمات درمان ناباروری افزایش یافته است.

پایان خبر اکسیبو