بایدهای تاسیس مگاهاب در مکران/ ویژگی‌های پایتخت اقتصادی چیست

در گزارش اکسیبو بخوانید؛

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری اکسیبو، در حالی طرح انتقال پایتخت و ایجاد پایتخت اقتصادی با هدف کاهش مشکلات زیست‌محیطی، ترافیکی و جمعیتی تهران و توسعه متوازن کشورمطرح شده است که این طرح از منظر اقتصادی، پرسش‌های زیادی را ایجاد کرده است، چراکه به اعتقاد کارشناسان ایجاد یک پایتخت اقتصادی جدید نه تنها به سرمایه‌گذاری بالایی نیاز دارد، بلکه می‌تواند پیامد‌هایی در بازار، اشتغال و حتی در تأمین منابع مالی کشور داشته باشد.

سال هاست که مکران به عنوان کلیدی‌ترین منطقه برای ایجاد پایتخت اقتصادی مطرح شده است و برای آن پیشنهادات زیادی ارائه شده است. البته تاسیس کردن پایتخت اقتصادی به این راحتی‌ها نیست و عملا اجرای آن نیزچالش‌های زیادی را بهمراه دارد. شاخص‌ترین چالش اقتصادی انتقال پایتخت به، هزینه‌های سنگین مربوط به احداث زیرساخت‌های جدید برای حکمرانی اقتصاد در منطقه مکران است.

بهبود بشیری پژوهشگر مسائل اقتصادی در گفت‌و‌گو با اکسیبو در رابطه با امتیاز‌های سواحل مکران به عنوان طرح پیشنهادی انتقال پایتخت اقتصادی کشور، گفت: مکران یک امتیاز برای حضور در بازار‌های جهانی است و برای انتقال پایتخت اقتصادی به این منطقه جنوبی، ابتدا باید مطالعات امکان سنجی و برنامه ریزی اصولی برای اجرای چنین اقدام بزرگ انجام بگیرد.

انتقال پایتخت به جوار دریا‌ها

پژوهشگرمسائل اقتصادی ادامه داد: در طول تاریخ پایتخت‌های زیادی به نزدیکی دریا و آب‌های آزاد منتقل شده است که با توجه به استراتژی مهم این موضوع اغلب کشور‌ها با موفقت روبه رو می‌شده‌اند؛ این عملکرد با هدف تسهیل تجارت‌های بین‌المللی و دسترسی راحت‌تر به آب‌های ازاد باعث می‌شد که کشور‌ها در راستای این اقدام حرکت و از استراتژی‌های جدید و نوین استفاده کنند.

بشیری اظهار کرد: انتقال پایتخت اقتصادی به نزدیکی دریا و آب‌های آزاد فرصت اقتصادی زیادی برای ایران ایجاد می‌کند، اما پایتخت اقتصادی با ساختار‌های لجستیک فعلی، و مقررات و ضوابط فرسایشی و ناکارآمد در گمرکات نمی‌تواند پشتوانه‌ای برای موفقیت این روند تحول آفرین باشد.

ساختار مگاهاب در پایتخت اقتصادی

این پژوهشگر اقتصادی در رابطه با فعالیت گمرک و اهمیت آن در توسعه اقتصادی، گفت: اگر پایتخت اقتصادی در مکران ایجاد شود، با توجه به گستردگی گمرک‌های کشور، نیاز به تاسیس گمرک در این شهر جدید نیست، اما می‌توان از “مگاهاب”‌های لجستیکی در توزیع کالا استفاده و ساختار‌های پیشرفته بین‌المللی را جایگزین رویکرد‌های قدیمی کنند.

وی ادامه داد: در بنادر نسل جدید شاهد حضور گمرک‌ها نخواهیم بود چرا که مبتنی بر وجود بنادر خشک استراتژیک است که در هر شهر و مجاورت شهرک‌های صنعتی پایه گذاری می‌شود، هنگامی که کالا داخلی و خارجی وارد “مگاهاب” و یا منطقه توزیع کالا می‌شود بلافاصله پلمپ و به بنادر خشک استان‌های دیگر در مسیر‌های لجستیک، هوایی، ترانزیت، ریلی و آبی، ارسال و ترخیص می‌شود.

تاسیس پایتخت جدید ایران با استفاده از تجربیات بین المللی

بشیری تصریح کرد: ظرفیت دانش بومی ایران به تنهایی برای تاسیس ساختار “مگاهاب” در پایتخت اقتصادی آینده پاسخگو نیست و نیازمند بهره‌گیری از دانش برون کشوری است لذا باید در کنار اساتید دانشگاهی، نخبگان اقتصادی و اکوسیستم توانمند اتاق بازرگانی ایران، از متخصین و مشاورین زبده بین المللی برای پیش برد این پروژه ملی بهره‌مند شد.

پژوهشگر اقتصادی در اشاره به توسعه اقتصاد بیان کرد: پروژه ملی استقرار پایتخت اقتصادی در مکران، به عنوان یک پروژه ایده آل قابل تآمل و بررسی است، اما با توجه به موقعیت جغرافیای و استراتژیک در کریدور‌های بین‌المللی، طرحی منطقی و اصولی است که محرکی برای توسعه اقتصادی محسوب می‌شود.

توسعه مکران با استفاده از تجربه دیگران

بشیری عنوان کرد: برای اینکه سواحل مکران به پایتخت اقتصادی تبدیل شود نباید به هیچ عنوان از تجربه مدیران داخلی برای بهره برداری از این نعمت و ظرفیت استفاده شود، اما مستلزم الگوبرداری از کشور‌های مختلف است.

وی افزود: اگر به دنبال موفقیت در تاسیس پایتخت اقتصادی باشند باید با چالش‌های پیچیده از جمله زیر ساخت‌های کامل و پیشرفته، کارایی بالا، بهره‌وری حداکثری و بدون وابستگی به مقررات دست پاگیر رو‌به‌رو شوند و در این راستا می‌توان از تجربه کشور‌های مختلف استفاده کرد که با محدودیت‌های ناکار‌آمد گذشته برخورد نکنند.

دولت چهاردهم در راستای توسعه اقتصاد دریا

بشیری گفت: با ایجاد کارگروهی در دولت چهاردهم بحث اقتصاد دریا مورد بررسی بیشتری قرارگرفته و تصمیماتی برای استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان، خلاق و نوآور اتفاق افتاده است. این رویکرد دولت بسیار درست و قابل ستایش است.

پژوهشگر اقتصادی تصریح کرد: بحث مگاهاب، صنایع دریایی، ماهیگیری و پرورش ماهی در قفس‌های توری بیش از گذشته مطرح است و در حوزه توسعه اقتصادی جوامع بومی نیز تاثیر بسزایی می‌گذارد.

وی افزود: مکران دروازه‌ای به سوی آب‌های آزاد و تجارت بین‌المللی است که با توجه به عمق ۶۰ تا ۸۰ متری مکران، کشتی‌های پهن پیکر و اقیانوس پیما برای شیپینگ و لجستیک به سوی مکران حرکت می‌کنند. در حوزه گردشگری به دلیل زیبای‌های سواحل مکران می‌توان گردشگران زیادی را جذب کرد.

مکران پایتخت اقتصادی، تهران پایتخت سیاسی

بشیری گفت: باید توجه کرد که مکران برای پایتخت اقتصادی و تجاری مناسب است و پایتخت سیاسی کشور که از لحاظ اجتماعی، امنیتی و همچنین اداری اهمیت دارد باید از مرز‌ها دور ودر نتیجه تهران به عنوان مرکز ثقل تصمیمی گیری‌های کشور مناسب‌ترین شهراست.

آیا مدیران داخلی توانایی توسعه مکران را دارند

بشیری در در ادامه تصریح کرد: تجربه پروژه قشم و هرمز ثابت کرده است مدیران داخلی از عدم برنامه ریزی برخوردارند، چرا که در چند وقت اخیر در جزیره قشم برای پروژه پتروشیمی به دنبال جذب چندین سرمایه گذار بودند که این موضوع باعث نگرانی زیست محیطی و اجتماعی می‌شود.

وی در اشاره به منطقه عسلویه بیان کرد: نگاه به مکران صرفا به عنوان خوابگاه و یا کارگاه اشتباه است چرا که تمرکز بیش از‌حد شهرک‌های جدید به کارگاه‌های بی هویت باعث بروز مشکلات عدیده‌ای شده است.

بشیری ادامه داد: در منطقه عسلویه با تاسیس یک کارگاه بزرگ فضا برای ایجاد سکونتگاه باقی نمانده و مشکلاتی در این راستا ایجاد کرده است که اخیرا برای حل این مشکل خوابگاه‌های در مناطق اطراف عسلویه تهیه شده است، اما باز هم باعث مشکلات زیادی از جمله بیکاری، تغییر اقلیمی و الودگی هوا شده است.

پژوهشگر اقتصادی با اشاره به جذب جمعیت به سواحل مکران گفت: باید عملکرد هوشمندانه‌ای در پیش گرفت و همچنین به هویت شهری، زیر ساخت‌ها و توسعه پایدار توجه ویژه‌ای کرد و سکونتگاه‌ها باید به شکل زیستگاه ساخته شود.

توسعه مکران باید زودتر اتفاق بی‌افتد

بشیری در پایان گفت: در نتیجه اقدام به تاسیس پایتخت اقتصادی در منطقه مکران باید زودتر اتفاق می‌افتاد، اما دولت چهاردهم برای تحقق این امر تلاش‌های فراوانی انجام می‌دهد.

فاطمه روحی