اجازه خروج از کشور

سفر به کشورهای خارجی، آرزوی بسیاری از افراد است؛ اما گاهی این آرزو با چالش هایی از جمله نیاز به اجازه خروج از کشور همراه می شود. این اجازه سندی رسمی است که به گروه های خاصی از افراد، امکان عبور قانونی از مرزهای میهن را می دهد. درک دقیق سازوکارها و مراحل دریافت این مجوز برای برنامه ریزی یک سفر بین المللی ضروری به نظر می رسد و می تواند راهگشای بسیاری از ابهامات باشد. فرآیند دریافت این اجازه بسته به شرایط فردی و دلیل سفر، از مراجع قانونی ذی ربط صادر می شود و برای هر گروه، مسیر متفاوتی را در پیش روی متقاضیان قرار می دهد. از مشمولان خدمت وظیفه عمومی گرفته تا زنان متاهل و افراد زیر ۱۸ سال، همگی ممکن است نیاز به این مجوز داشته باشند. حتی کسانی که به دلایلی ممنوع الخروج شده اند، برای رفع این مانع باید مراحل خاصی را طی کنند. آشنایی با این مقررات و نحوه اقدام، از اتلاف وقت و انرژی جلوگیری کرده و تجربه ای روان تر را برای سفر فراهم می آورد. این متن به بررسی جامع تمامی جنبه های مرتبط با اجازه خروج از کشور می پردازد تا سفری بی دغدغه برای هموطنان عزیز میسر شود.

۱. اجازه خروج از کشور چیست و چه کسانی به آن نیاز دارند؟

مفهوم اجازه خروج از کشور یا مجوز خروج از کشور، به سندی رسمی اشاره دارد که به فرد امکان می دهد از مرزهای جغرافیایی کشور خارج شود. این مفهوم گاهی با پاسپورت یا ویزا اشتباه گرفته می شود، اما تفاوت های کلیدی دارد. پاسپورت، هویت بین المللی فرد را تأیید می کند و ویزا، اجازه ورود به کشور مقصد است؛ در حالی که اجازه خروج، سندی داخلی است که شرط اصلی برای دریافت پاسپورت یا عبور از مرزها برای برخی گروه ها به شمار می آید. این مجوز تضمین می کند که خروج فرد از کشور مطابق با قوانین و مقررات داخلی جمهوری اسلامی ایران است و هیچ مانع قانونی برای وی وجود ندارد.

۱.۱. گروه های نیازمند اجازه/مجوز خروج از کشور

همه افراد برای سفر به خارج از کشور نیازمند اجازه خروج نیستند، اما برخی گروه ها بر اساس قوانین خاصی ملزم به دریافت آن هستند. این گروه ها شامل موارد زیر می شوند:

۱.۱.۱. مشمولان خدمت وظیفه عمومی

پسرانی که به سن ۱۸ سالگی تمام می رسند و هنوز خدمت سربازی خود را نگذرانده اند، مشمول خدمت وظیفه عمومی محسوب می شوند. برای این دسته از افراد، اجازه خروج از کشور یک ضرورت است، حتی اگر در حال تحصیل باشند و دارای معافیت تحصیلی. این مجوز به آن ها امکان می دهد تا برای مقاصد مختلف از جمله سفرهای علمی، زیارتی، سیاحتی، درمانی یا ورزشی به خارج از کشور سفر کنند. داشتن معافیت تحصیلی معتبر یکی از شروط اصلی برای دریافت این اجازه است.

۱.۱.۲. زنان متاهل

بر اساس قوانین ایران، زنانی که دارای عقد دائم هستند، برای خروج از کشور به اجازه همسر خود نیاز دارند. این اجازه می تواند به صورت حضوری در دفاتر پلیس +۱۰ یا از طریق یک وکالتنامه خروج از کشور رسمی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد، ارائه شود. البته استثنائاتی نیز وجود دارد؛ برای مثال، اگر در شروط ضمن عقد نکاح، حق خروج از کشور به زن داده شده باشد، دیگر نیازی به اجازه مجدد همسر نیست. همچنین، زنان دارای عقد موقت نیازی به اجازه همسر برای خروج از کشور ندارند.

۱.۱.۳. افراد زیر ۱۸ سال (فرزندان صغیر)

فرزندان کمتر از ۱۸ سال نیز برای خروج از کشور ملزم به دریافت اجازه از پدر یا ولی قانونی خود هستند. این رضایت نیز می تواند به شکل حضوری یا از طریق وکالتنامه خروج از کشور رسمی ارائه شود. در مواردی که پدر فوت کرده باشد، اجازه از سوی جد پدری یا قیم قانونی فرد صادر می شود.

۱.۱.۴. ممنوع الخروجین (قضایی، مالیاتی، اداری)

گروهی دیگر از افراد که برای خروج از کشور با چالش مواجه هستند، کسانی اند که به دلایل مختلف ممنوع الخروج شده اند. این دلایل می توانند شامل موارد زیر باشند:

• ممنوع الخروجی قضایی: به دلیل بدهی های مالی، شکایات حقوقی یا کیفری، یا دستور مستقیم مراجع قضایی.
• ممنوع الخروجی مالیاتی: به دلیل بدهی های مالیاتی به سازمان امور مالیاتی.
• ممنوع الخروجی اداری: ناشی از دستورات مراجع اجرای ثبت یا سایر سازمان های دولتی.

این افراد پیش از اقدام برای دریافت گذرنامه، باید نسبت به رفع منع قانونی خود اقدام کرده و سپس برای اجازه خروج درخواست دهند.

۲. شرایط عمومی و اختصاصی دریافت اجازه/مجوز خروج از کشور

برای دریافت اجازه خروج از کشور، هر گروه از متقاضیان باید شرایط خاصی را احراز کنند. این شرایط به تفکیک هر گروه بررسی می شود تا تصویری شفاف از الزامات قانونی ارائه گردد.

۲.۱. شرایط مشمولان خدمت وظیفه عمومی

مشمولان خدمت وظیفه عمومی برای دریافت اجازه خروج از کشور باید دارای شرایط ویژه ای باشند:

• عدم غیبت سربازی: متقاضی نباید در وضعیت غیبت خدمت وظیفه باشد.
• داشتن معافیت تحصیلی معتبر: برای دانشجویان و دانش آموزان، ارائه گواهی معافیت تحصیلی الزامی است.
• عدم قرار گرفتن در سنوات ارفاقی: متقاضی نباید بیش از حد مجاز در سنوات ارفاقی تحصیلی قرار گرفته باشد.
• پرداخت وثیقه قانونی: متناسب با نوع سفر (زیارتی، علمی، سیاحتی، درمانی، ورزشی)، وثیقه ای به صورت وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی باید سپرده شود.
• تاییدیه از دانشگاه یا مراجع آموزشی: برای دانشجویان، اخذ تاییدیه و معرفی نامه از دانشگاه یا موسسه آموزشی مربوطه ضروری است.
• برگه اعزام به خدمت بدون غیبت: ارائه این برگه در برخی موارد لازم است.

جدول انواع سفر و شرایط مرتبط برای مشمولان

یکی از مهم ترین بخش ها برای مشمولان، آگاهی از جزئیات انواع سفر برای مشمولان و وثیقه های مربوط به آن است. اطلاعات زیر می تواند در این زمینه بسیار یاری کننده باشد:

نوع سفر	شرایط عمومی	نوع وثیقه و مبلغ (ریال)
زیارتی	محدود به عتبات عالیات و حج، تاییدیه سازمان حج و زیارت	۳۰,۰۰۰,۰۰۰ وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی
علمی (کنفرانس، سمینار، فرصت مطالعاتی)	تاییدیه دانشگاه و وزارت علوم، عدم تکرار زیاد	۸۰,۰۰۰,۰۰۰ وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی
سیاحتی (گردش و دیدار خانواده)	تاییدیه از محل تحصیل، محدودیت زمانی	۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰ وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی
درمانی	ارائه گواهی پزشک معالج و تاییدیه شورای پزشکی نظام وظیفه	میزان وثیقه بر اساس نظر شورا (معمولاً ۸۰,۰۰۰,۰۰۰ وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی)
ورزشی	تاییدیه فدراسیون ورزشی و وزارت ورزش و جوانان	ضمانت ۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریالی توسط وزارت ورزش

۲.۲. شرایط زنان متاهل

برای زنان متاهل، اجازه خروج از کشور برای زنان متاهل وابسته به موارد زیر است:

• عقد دائم: این شرط تنها برای زنانی صدق می کند که در عقد دائم همسر خود هستند.
• رضایت همسر: همسر می تواند به صورت حضوری در دفاتر پلیس +۱۰ حضور یابد و رضایت خود را اعلام کند، یا وکالتنامه خروج از کشور رسمی با جزئیات دقیق (مدت اعتبار، دفعات سفر، مقاصد) تنظیم نماید.
• حق خروج در شروط ضمن عقد: اگر در هنگام عقد، حق خروج به زن داده شده باشد، نیازی به اجازه مجدد همسر نیست.

۲.۳. شرایط افراد زیر ۱۸ سال

اجازه خروج از کشور برای فرزند زیر ۱۸ سال مستلزم رعایت شرایط زیر است:

• رضایت پدر یا ولی قانونی: حضور پدر یا ولی قانونی در دفاتر پلیس +۱۰ یا ارائه وکالتنامه رسمی ضروری است.
• در صورت فوت پدر: در این حالت، اجازه از سوی جد پدری یا قیم قانونی اخذ می شود.

۲.۴. شرایط ممنوع الخروجین قضایی و اداری

برای این گروه از افراد، اصلی ترین شرط، رفع ممنوع الخروجی است. این امر شامل موارد زیر می شود:

• رفع منع قانونی: پرداخت بدهی ها، اخذ رضایت شاکی خصوصی، یا سپردن وثیقه کافی به مرجع قضایی/اداری صادرکننده حکم.
• پیگیری از طریق مرجع صادرکننده حکم: مراجعه به دادگاه، دادسرا، سازمان امور مالیاتی یا اجرای ثبت برای حل و فصل پرونده.
• استثنائات: در موارد خاص مانند سفرهای ضروری درمانی یا زیارتی، ممکن است با مجوز ویژه و شرایط خاص، اجازه خروج موقت صادر شود.

آگاهی کامل از شرایط و مدارک مورد نیاز برای هر گروه از متقاضیان، کلید اصلی برای جلوگیری از هرگونه مشکل در فرآیند دریافت اجازه خروج از کشور است.

۳. مدارک لازم برای دریافت اجازه/مجوز خروج از کشور

متقاضیان اجازه خروج از کشور، علاوه بر احراز شرایط، باید مدارک مشخصی را نیز ارائه دهند. این مدارک بسته به نوع متقاضی به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم می شوند.

۳.۱. مدارک عمومی (برای همه متقاضیان)

برخی از مدارک برای تمامی افراد، صرف نظر از گروه سنی یا وضعیت تأهل، ضروری هستند و باید به هنگام درخواست ارائه شوند:

• اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه.
• اصل و کپی پشت و روی کارت ملی.
• اصل و کپی گذرنامه قبلی (در صورت وجود و اعتبار).
• عکس بیومتریک جدید (با مشخصات مورد نیاز پلیس گذرنامه، معمولاً بدون عینک و کلاه، با پس زمینه سفید).
• فرم تکمیل شده درخواست گذرنامه (در دفاتر پلیس +۱۰ ارائه می شود).

۳.۲. مدارک اختصاصی برای مشمولان خدمت وظیفه عمومی

برای مشمولانی که قصد خروج از کشور را دارند، علاوه بر مدارک عمومی، ارائه مدارک اختصاصی زیر نیز الزامی است:

• معرفی نامه از دانشگاه یا موسسه آموزشی (حاوی اطلاعات تحصیلی و درخواست مجوز خروج از کشور دانشجویان).
• گواهی اشتغال به تحصیل یا فارغ التحصیلی (بسته به وضعیت تحصیلی فرد).
• مدارک مربوط به وثیقه (فیش واریزی وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی معتبر).
• برگ اعزام به خدمت (در صورتی که فرد دارای برگه اعزام بدون غیبت باشد).

۳.۳. مدارک اختصاصی برای زنان متاهل و افراد زیر ۱۸ سال

این دو گروه نیز نیازمند ارائه مدارک خاصی هستند که تأیید کننده رضایت قانونی برای خروج از کشور باشد:

• مدارک هویتی همسر (اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه) برای زنان متاهل.
• مدارک هویتی پدر یا ولی قانونی (اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه) برای افراد زیر ۱۸ سال.
• اصل و کپی سند ازدواج (برای زنان متاهل).
• حضور همسر یا پدر/ولی قانونی در دفاتر پلیس +۱۰ برای اعلام رضایت.
• در صورت عدم حضور، ارائه وکالتنامه خروج از کشور رسمی (تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی) با ذکر جزئیات کامل مدت اعتبار و تعداد سفرهای مجاز.

۴. نحوه درخواست و فرآیند دریافت اجازه/مجوز خروج از کشور (گام به گام)

فرآیند دریافت اجازه خروج از کشور برای گروه های مختلف، تفاوت هایی دارد. در ادامه، به تفصیل به مراحل درخواست برای هر یک از این گروه ها پرداخته می شود.

۴.۱. مشمولان خدمت وظیفه عمومی (آنلاین)

برای مشمولان، فرآیند درخواست مجوز خروج از کشور عمدتاً به صورت آنلاین و از طریق سایت سخا پلیس انجام می شود. این سامانه با آدرس sakha.epolice.ir محلی برای ثبت و پیگیری درخواست های نظام وظیفه است:

1. ثبت نام و دریافت کد سخا: اگر تاکنون از این سامانه استفاده نکرده اید، ابتدا باید با مراجعه به یکی از دفاتر پلیس +۱۰، نسبت به ثبت نام و دریافت نام کاربری (کد ملی) و رمز عبور اقدام کنید.
2. ورود به سامانه سخا: با استفاده از نام کاربری و رمز عبور خود به سامانه وارد شوید.
3. انتخاب گزینه خروج از کشور: در بخش مربوط به خدمات وظیفه عمومی، گزینه خروج از کشور وظیفه عمومی و سپس درخواست مجوز خروج از کشور را انتخاب کنید.
4. ثبت اطلاعات سفر: در این مرحله، فرد باید علت درخواست، مقصد و تاریخ دقیق سفر خود را مشخص نماید.
5. پرداخت وثیقه: متناسب با نوع سفر و مبلغ تعیین شده، وثیقه را به صورت آنلاین پرداخت کنید.
6. دریافت کد رهگیری: پس از تکمیل موفقیت آمیز مراحل، یک کد رهگیری به متقاضی داده می شود.
7. پیگیری و تایید دانشگاه (برای دانشجویان): برای اجازه خروج از کشور دانشجویان، لازم است پس از ثبت درخواست آنلاین، با دانشگاه خود هماهنگ کرده تا تاییدیه لازم را به صورت سیستمی به نظام وظیفه ارسال کنند.

توصیه می شود که افراد تمامی مراحل را با دقت دنبال کرده و از صحت اطلاعات وارد شده اطمینان حاصل کنند.

۴.۲. زنان متاهل و افراد زیر ۱۸ سال (حضوری/وکالتنامه)

برای این گروه ها، فرآیند غالباً حضوری است، مگر آنکه وکالتنامه خروج از کشور ارائه شود:

• حضور در دفاتر پلیس +۱۰: شخص متقاضی (زن متاهل یا فرزند زیر ۱۸ سال) به همراه همسر یا پدر/ولی قانونی خود به یکی از دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه می کند. در آنجا، همسر یا پدر/ولی قانونی رضایت کتبی خود را برای خروج از کشور اعلام می کند.
• تهیه وکالتنامه رسمی: در صورت عدم امکان حضور همسر یا پدر/ولی قانونی، می توان با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی، یک وکالتنامه خروج از کشور معتبر تنظیم کرد. این وکالتنامه باید حاوی جزئیات دقیقی مانند مدت اعتبار وکالت، تعداد دفعات سفر مجاز و مقاصد سفر باشد.

۴.۳. ممنوع الخروجین قضایی و اداری (حضوری)

افرادی که به دلایل قضایی، مالیاتی یا اداری ممنوع الخروج شده اند، باید به صورت حضوری مراحل زیر را طی کنند:

• مراجعه به مرجع صادرکننده حکم: ابتدا باید به مرجعی که حکم ممنوع الخروجی را صادر کرده است (مانند دادگاه، دادسرا، سازمان امور مالیاتی، یا اجرای ثبت) مراجعه کرد.
• ارائه مدارک رفع منع: در این مرحله، مدارکی که نشان دهنده رفع مشکل (مانند پرداخت بدهی، اخذ رضایت شاکی، یا سپردن وثیقه کافی) است، ارائه می شود.
• پیگیری اداری/قضایی: پس از ارائه مدارک، باید فرآیند اداری یا قضایی مربوط به رفع ممنوع الخروجی را پیگیری کرد. در برخی موارد خاص، مکاتبه با دادستانی کل کشور نیز لازم است.

۵. هزینه دریافت اجازه/مجوز خروج از کشور

یکی از جنبه های مهم در فرآیند دریافت اجازه خروج از کشور، آگاهی از هزینه های مربوطه است. این هزینه ها بسته به گروه متقاضی و نوع درخواست، متفاوت خواهد بود.

۵.۱. هزینه وثیقه برای مشمولان

برای مشمولان خدمت وظیفه عمومی، اصلی ترین هزینه اجازه خروج از کشور مربوط به وثیقه ای است که باید سپرده شود. میزان این وثیقه بر اساس نوع سفر تعیین می شود و شامل موارد زیر است:

نوع سفر	مبلغ وثیقه (وجه نقد/ضمانت نامه بانکی)
زیارتی	۳۰ میلیون ریال
علمی	۸۰ میلیون ریال
سیاحتی	۱۵۰ میلیون ریال
ورزشی	۱۵۰ میلیون ریال (ضمانت توسط وزارت ورزش)
درمانی	بر اساس نظر شورای پزشکی نظام وظیفه (معمولاً ۸۰ میلیون ریال)

این مبالغ ممکن است هر از چند گاهی توسط سازمان نظام وظیفه عمومی تغییر کند و لازم است متقاضیان قبل از اقدام، از آخرین تعرفه ها مطلع شوند.

۵.۲. هزینه برای ممنوع الخروجین قضایی و اداری

برای افرادی که به دلایل قضایی یا اداری ممنوع الخروج شده اند، هزینه مربوط به وثیقه برای رفع ممنوع الخروجی کاملاً بستگی به میزان بدهی، نوع پرونده و دستور مرجع قضایی یا اداری صادرکننده حکم دارد. این مبلغ می تواند بسیار متغیر باشد و باید از طریق مرجع مربوطه استعلام شود.

۵.۳. هزینه برای زنان متاهل و افراد زیر ۱۸ سال

در صورتی که همسر یا پدر/ولی قانونی به صورت حضوری برای اعلام رضایت به دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کند، دریافت مجوز خروج از کشور یا همان اجازه نامه، هزینه خاصی نخواهد داشت و عملاً رایگان است.

اما اگر نیاز به تنظیم وکالتنامه خروج از کشور رسمی در دفاتر اسناد رسمی باشد، هزینه آن بر اساس تعرفه های مصوب کانون سردفتران و دفتریاران محاسبه می شود. این هزینه در حال حاضر (بر اساس تعرفه های تقریبی) می تواند حدود ۱۰۰ هزار تومان و بیشتر باشد که شامل هزینه های مربوط به تنظیم سند و ثبت آن است.

۵.۴. هزینه های جانبی

علاوه بر موارد فوق، هزینه های جانبی دیگری نیز وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند:

• هزینه صدور گذرنامه: این هزینه به صورت جداگانه در دفاتر پلیس +۱۰ واریز می شود.
• هزینه عوارض خروج از کشور: این مبلغ نیز باید قبل از هر سفر و برای هر بار خروج از کشور پرداخت شود.

۶. مدت اعتبار اجازه/مجوز خروج از کشور

آگاهی از اعتبار مجوز خروج از کشور برای برنامه ریزی دقیق سفر و جلوگیری از مشکلات احتمالی، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مدت زمان برای گروه های مختلف و با توجه به نوع سفر متفاوت است.

۶.۱. اعتبار برای مشمولان خدمت وظیفه عمومی

مدت اعتبار مجوز خروج از کشور برای مشمولان، تابعی از نوع سفر آن ها است و توسط سازمان نظام وظیفه عمومی تعیین می شود:

نوع سفر	مدت اعتبار مجوز خروج	توضیحات تکمیلی
زیارتی	حداکثر ۳۰ روز (برای دانشجویان)؛ حداکثر ۶۰ روز (برای کاروان های زیارتی)	عدم بازگشت در زمان مقرر منجر به ضبط وثیقه می شود.
علمی	حداکثر ۳۰ روز (برای ارائه مقالات و شرکت در کنفرانس ها)؛ حداکثر ۴۵ روز (برای کارگاه ها و دوره های آموزشی)	امکان تمدید در موارد خاص و با تأیید مراجع ذیربط.
مطالعاتی (کارشناسی ارشد و دکترا)	۶ ماه (برای دوره کارشناسی ارشد)؛ ۱۲ ماه (برای دوره دکترا)	این موارد معمولاً برای فرصت های مطالعاتی بلندمدت است.
سیاحتی	حداکثر ۲۰ روز (عموم مشمولان)؛ حداکثر ۳۰ روز (برای دانشجویان)	برای تفریح و دیدار خانواده تعیین می شود.
ورزشی	مهلت قانونی با توجه به شرایط مسابقات و اردوهای باشگاهی	مستلزم تأیید وزارت ورزش و جوانان.
درمانی	با توجه به طول درمان و امکان تمدید بر اساس گواهی پزشکی	نیاز به گواهی پزشک و تأیید شورای پزشکی نظام وظیفه دارد.

عدم بازگشت در مهلت مقرر می تواند منجر به ضبط وثیقه و اعمال محرومیت های بعدی شود.

۶.۲. اعتبار برای ممنوع الخروجین قضایی و اداری

برای افرادی که با رفع ممنوع الخروجی، اجازه خروج دریافت کرده اند، مدت اعتبار این مجوز کاملاً تابع دستور مرجع قضایی یا اداری صادرکننده آن است. این مدت زمان می تواند بسیار متغیر باشد و در حکم یا مجوز صادره قید می شود.

۶.۳. اعتبار برای زنان متاهل و افراد زیر ۱۸ سال

در مورد زنانی که همسرشان به صورت حضوری در دفاتر پلیس +۱۰ اجازه خروج می دهد، این اجازه معمولاً محدود به همان سفر خاص است و برای سفرهای بعدی باید مجدداً اقدام شود.

اما اگر وکالتنامه خروج از کشور رسمی تنظیم شده باشد، مدت اعتبار مجوز خروج از کشور همسر یا پدر/ولی قانونی، تا پایان مدت اعتبار قید شده در وکالتنامه خواهد بود. این امر به متقاضی امکان می دهد تا در طول مدت اعتبار وکالتنامه، بدون نیاز به مراجعه مجدد، به دفعات مجاز سفر کند.

۷. چگونه متوجه شویم ممنوع الخروج هستیم؟ (استعلام ممنوع الخروجی)

پیش از برنامه ریزی برای سفر خارجی و اقدام برای دریافت گذرنامه، یکی از مهم ترین گام ها، استعلام ممنوع الخروجی است. این اقدام می تواند از اتلاف وقت و هزینه های احتمالی جلوگیری کند. روش های مختلفی برای آگاهی از وضعیت ممنوع الخروجی وجود دارد.

۷.۱. روش های استعلام ممنوع الخروجی

برای اطمینان از عدم وجود هرگونه منع قانونی برای خروج از کشور، می توان از روش های زیر استفاده کرد:

• مراجعه حضوری به اداره گذرنامه: یکی از مطمئن ترین راه ها، مراجعه مستقیم به اداره گذرنامه در مراکز پلیس +۱۰ یا اداره کل گذرنامه فراجا است. با ارائه مدارک هویتی، می توان از وضعیت ممنوع الخروجی خود مطلع شد.
• مراجعه به دفاتر پلیس +۱۰: هنگام اقدام برای تمدید یا صدور گذرنامه جدید، اگر فرد ممنوع الخروج باشد، سیستم به طور خودکار این موضوع را نشان می دهد. در نتیجه، این راه نیز به نوعی یک روش استعلام ممنوع الخروجی با کد ملی است.
• استفاده از اپلیکیشن پلیس من: این اپلیکیشن با ارائه خدمات آنلاین پلیسی، امکان استعلام ممنوع الخروجی را فراهم می کند. کاربران می توانند با نصب این برنامه و وارد کردن اطلاعات هویتی خود، وضعیت ممنوع الخروجی را بررسی کنند. این روش، راهی سریع و آسان برای آگاهی از وضعیت فعلی است.
• سامانه ثنا (برای ممنوع الخروجی قضایی): افرادی که احتمال می دهند به دلیل مسائل قضایی ممنوع الخروج شده باشند، می توانند با ورود به سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) و مشاهده پرونده های خود، از وجود حکم ممنوع الخروجی مطلع شوند.

۷.۲. چه باید کرد در صورت ممنوع الخروجی؟

اگر پس از استعلام ممنوع الخروجی مشخص شد که فرد دارای منع قانونی برای خروج است، باید بلافاصله اقدامات لازم برای رفع ممنوع الخروجی را آغاز کند:

• پیگیری از مراجع مربوطه: با مراجعه به مرجعی که حکم ممنوع الخروجی را صادر کرده است (اعم از دادگاه، دادسرا، اداره مالیات، یا اداره اجرای ثبت)، باید نسبت به رفع مشکل اقدام کرد.
• پرداخت بدهی یا سپردن وثیقه: در بسیاری از موارد، ممنوع الخروجی به دلیل بدهی های مالی است. با پرداخت بدهی یا سپردن وثیقه معتبر (مالی یا غیرمالی) به مرجع قضایی/اداری، امکان رفع ممنوع الخروجی فراهم می شود.
• اخذ رضایت شاکی: در پرونده های حقوقی یا کیفری، جلب رضایت شاکی خصوصی نیز می تواند به رفع ممنوع الخروجی کمک کند.

رعایت این نکات و پیگیری به موقع می تواند از بروز مشکلات بزرگ تر در لحظه سفر جلوگیری کند و تجربه ای آرام تر را برای متقاضیان رقم بزند.

۸. سوالات متداول

آیا دانشجویان دکترا نیز به اجازه خروج نیاز دارند؟

بله، دانشجویان مقطع دکترا نیز مانند سایر مشمولان خدمت وظیفه عمومی که در حال تحصیل هستند، برای خروج از کشور به مجوز خروج از کشور دانشجویان نیاز دارند. این مجوز با رعایت شرایط معافیت تحصیلی و سپردن وثیقه از طریق سامانه سخا قابل دریافت است. مدت اعتبار این مجوز ممکن است بسته به نوع سفر (علمی، فرصت مطالعاتی، سیاحتی) متفاوت باشد.

آیا زنان مجرد برای خروج از کشور به اجازه پدر نیاز دارند؟

خیر، بر اساس قوانین جاری، زنان مجرد بالای ۱۸ سال برای خروج از کشور نیازی به اجازه پدر یا ولی قانونی خود ندارند و می توانند به صورت مستقل برای دریافت گذرنامه و سفر اقدام کنند.

در صورت فوت همسر، آیا زن برای خروج از کشور نیاز به اجازه دارد؟

خیر، در صورت فوت همسر، زن دیگر نیازی به اجازه او برای خروج از کشور ندارد و می تواند بدون نیاز به چنین مجوزی، برای دریافت گذرنامه و سفر اقدام کند. در این شرایط، وضعیت تأهل او به بیوه تغییر یافته و مانند یک زن مجرد عمل می شود.

آیا می توان وثیقه خروج از کشور را به صورت آنلاین پرداخت کرد؟

بله، برای مشمولان خدمت وظیفه عمومی که از طریق سایت سخا پلیس درخواست مجوز خروج از کشور می دهند، امکان پرداخت وثیقه به صورت آنلاین و از طریق همین سامانه فراهم شده است. این امر فرآیند را برای متقاضیان بسیار آسان تر می کند.

اگر اجازه خروج از کشور منقضی شود، چه اتفاقی می افتد؟

در صورتی که اجازه خروج از کشور برای مشمولان وظیفه عمومی منقضی شود و فرد در موعد مقرر به کشور بازنگردد، وثیقه سپرده شده توسط سازمان نظام وظیفه ضبط خواهد شد. علاوه بر این، ممکن است فرد با محرومیت ها و جریمه های قانونی دیگری نیز مواجه شود. برای سایر گروه ها نیز عدم رعایت اعتبار مجوز خروج از کشور ممکن است به مشکلات قانونی منجر شود.

تفاوت اجازه خروج موقت و اجازه خروج دائم چیست؟

اجازه خروج موقت معمولاً برای سفرهای با مدت زمان محدود و با هدف مشخص (مانند زیارت، علم، سیاحت) صادر می شود و فرد پس از اتمام مدت باید به کشور بازگردد. اما اجازه خروج دائم (یا بدون نیاز به اجازه) در شرایط خاصی مانند برای افرادی که معافیت دائم از خدمت سربازی دارند یا زنان مجرد و بیوه صادر می شود که برای هر بار سفر نیازی به دریافت اجازه جدید ندارند.

آیا می توان بدون گذرنامه برای اجازه خروج اقدام کرد؟

خیر، گذرنامه یا پاسپورت، سند اصلی هویت بین المللی است و فرآیند دریافت اجازه خروج از کشور معمولاً پیش نیاز یا هم زمان با درخواست گذرنامه انجام می شود. بدون داشتن گذرنامه معتبر، امکان خروج از مرزهای کشور وجود ندارد، حتی اگر اجازه خروج دریافت شده باشد.

نتیجه گیری

دریافت اجازه خروج از کشور، فرآیندی چندوجهی است که بسته به شرایط فردی متقاضیان، مراحل و الزامات خاص خود را دارد. این راهنمای جامع تلاش کرد تا ابهامات موجود در زمینه مجوز خروج از کشور را برای گروه های مختلف، از مشمولان خدمت وظیفه عمومی و دانشجویان گرفته تا زنان متاهل، افراد زیر ۱۸ سال و ممنوع الخروجین، برطرف سازد. آشنایی با جزئیات مربوط به شرایط، مدارک، هزینه ها، و مدت اعتبار مجوز خروج از کشور برای هر یک از این گروه ها ضروری است. همچنین، توانایی استعلام ممنوع الخروجی و آگاهی از روش های رفع ممنوع الخروجی، می تواند از بروز مشکلات پیش بینی نشده در مسیر سفر جلوگیری کند. همواره توصیه می شود پیش از برنامه ریزی نهایی برای سفر، اطلاعات لازم را از مراجع رسمی کسب کرده و با آگاهی کامل از تمامی مقررات، اقدام به دریافت اجازه خروج از کشور نمود تا تجربه ای آرام و بی دغدغه از سفر به دست آید. پیگیری به موقع و آگاهانه، کلید اصلی در این مسیر است.